Proof of Stake (POS) là cơ chế đồng thuận khá phổ biến và được nhiều mạng blockchain lớn như Ethereum, Avalanche, Near Protocol,… sử dụng. Khác với POW, POS yêu cầu người tham gia stake (đặt cọc) token để tham gia xác thực giao dịch trên block. Tuy nhiên, hình thức Staking cũng mang trong mình khá nhiều hạn chế đối với tính thanh khoản của tài sản người dùng. Liquid Staking là một giải pháp được phát triển để giải quyết hầu hết các hạn chế đó. Hôm nay, các bạn hãy cùng Coin68 tìm hiểu về Liquid Staking nhé!
Liquid Staking là gì?
Liquid Staking là một khái niệm đề cập đến những giao thức cho phép người dùng stake một loại tài sản nhất định sau đó giao thức sẽ phát hành cho họ một loại token đại diện cho tài sản đã được stake theo tỷ lệ 1:1.
Ví dụ: Khi người dùng stake ETH trên giao thức Lido thì sẽ nhận lại được stETH theo tỷ lệ tương đương. Sau đó, Lido sẽ uỷ quyền số ETH của người dùng cho nhiều validator khác nhau.
Lợi thế của Liquid Staking
Mang lại tính thanh khoản cho tài sản staking
Liquid Staking được phát triển chủ yếu để giải quyết vấn đề thiếu thanh khoản. Người dùng có thể dùng token đại diện để kiếm thêm yield bằng nhiều cách khác nhau như lending hay tiếp tục giao dịch. Điều này sẽ làm tăng hiệu quả sử dụng vốn của nhà đầu tư.
Với Liquid Staking, ngoài phần yield kiếm được từ staking người dùng còn có cơ hội kiếm thêm yield từ việc đầu từ tài sản vào các giao thức DeFi khác.
Mang lại tính linh hoạt cho tài sản staking
Sự khác biệt chính giữa Liquid Staking và staking trực tiếp nằm ở việc khi tham gia liquid staking tài sản của người dùng sẽ không hoàn toàn bị khoá. Thay vào đó, các giao thức sẽ phát hành cho người dùng một loại tài sản đại diện theo tỷ lệ 1:1.
Khi thị trường có những đợt biến động mạnh, người dùng có thể bán các token đại diện bất kỳ lúc nào để hạn chế tổn thất ở mức thấp nhất. Cú sụp đổ của LUNA là một bài học đáng quan tâm khi có khá nhiều người dùng không kịp unlock tài sản của mình, và phải hứng chịu sự tổn thất nặng nề.
Giảm rủi ro trong trường hợp validator gặp vấn đề
Liquid Staking còn có những lợi thế nhất định đứng trên góc độ kỹ thuật so với staking trực tiếp. Khi stake tài sản một cách thông thường, chủ sở hữu token sẽ uỷ quyền token của mình cho một validator duy nhất, phần token tham gia staking sẽ phải chịu rủi ro bị tổn thất nếu validator có những hành động gây tổn hại đến mạng lưới.
Tuy nhiên, với Liquid staking pool, token sẽ được uỷ quyền cho nhiều validator nhằm làm giảm nguy cơ tổn thất tài sản. Ngoài ra, các giao thức Liquid staking còn có các quỹ bảo hiểm để đền bù cho khách hàng trong trường hợp cần thiết.
Ethereum 2.0 Staking
TVl đến từ các mạng lưới blockchain khác như Solana, Near còn khá khiêm tốn so với Ethereum, blockchain platform có giá trị Staking và Liquid Staking lớn nhất thời điểm hiện tại. Vì vậy, nên trong bài viết bài, Coin68 chỉ đề cập đến các giải pháp Liquid Staking trên Ethereum.
Sự tăng trưởng mạnh của liquid staking trên Ethereum chủ yếu là do giới hạn số lượng ETH cần thiết để tham gia staking. Người dùng phải staking tối thiểu 32 ETH, và số lượng ETH này sẽ không được unstake cho đến khi nâng cấp Shanghai được hoàn thành. Giới hạn này tạo ra một rào cản lớn cho việc tham gia Ethereum Staking. Giải pháp Liquid Staking được phát triển để giải quyết vấn đề này. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có khoảng 13.5% trong số 123 triệu ETH đã được stake, và gần phân nửa số Ether được stake trong mạng lưới đến từ các giao thức Liquid Staking.
Các giải pháp Liquid Staking phổ biến
Ứng dụng phi tập trung (dApp)
Lido
TVL
Lido (LDO) là cái tên dẫn đầu trong phân khúc Liquid Staking xét về TVL. TVL hiện tại của Lido lên đến 8.4 tỷ USD. Trong đó 8.32 tỷ USD đến từ Ethereum, 55.91 triệu USD đến từ Solana, 18.03 triệu USD từ Moonbeam, 3.41 triệu USD từ Moonriver, và 163.3 nghìn USD của Terra Classic.
Thị phần
Nếu tính riêng trong hệ sinh thái Ethereum, Lido là nền tảng Liquid Staking chiếm thị phần lớn nhất, với hơn 75% thị phần.
APR
Tại thời điểm viết bài APR khi stake ETH trên Lido, là khoảng 4.8%.
Phí sử dụng dịch vụ
Lido sẽ thu từ khách hàng sử dụng dịch vụ 10% phần thưởng staking. Các khoản phí thu được từ khách hàng sẽ được phân chia giữa các node operator, Lido DAO và quỹ bảo hiểm trong trường hợp các validator bị phạt (quá trình trong đó validator bị xóa khỏi mạng dẫn đến mất mát liên quan đến số Ether đã stake của họ).
Ví dụ:
Khi các bạn stake 100 ETH
- Phần thưởng staking mà người dùng nhận được sau một năm = 100*0.048*0.9 = 4.32 ETH
- Phần thưởng staking mà giao thức Lido nhận được sau một năm = 100*0.048*0.1 = 0.48 ETH
Danh sách các Validator đang làm việc với Lido
Hiện tại Lido đang làm việc với 30 validator khác nhau.
Rocket Pool
Thị phần
Ngoài Lido, Rocket Pool (RPL) cũng là một dự án đáng chú ý. Hiện tại nền tảng này chiếm 3.4% thị phần trong mảng Ethereum 2.0 Liquid Staking.
TVL
Theo DeFilama, TVl của Rocket Pool hiện tại là khoảng 936.54 triệu USD.
Sản phẩm
Rocket Pool cung cấp 2 sản phẩm:
- Staking + Run Node: Rocket pool cho phép người dùng trở thành validator với số lượng ETH staking tối thiểu chỉ cần 16 ETH. APR của sản phẩm này thời điểm viết bài đang là 7.28%. Ngoài ra, người dùng cũng cần stake một số lượng RPL (governance token của Rocket pool) để thế chấp trong trường hợp nhận được án phạt từ mạng Ethereum.
- Staking ETH: không yêu cầu số ETH staking tối thiểu. APR thời điểm viết bài của sản phẩm này đang là 4.73%
So với Lido, Rocket Pool chỉ cung cấp giải pháp liquid staking trên mạng Ethereum.
Danh sách các validator đang làm việc với Rocket Pool
Sàn giao dịch tập trung (CEX)
Ngoài các giao thức cung cấp giải pháp Liquid Staking như Lido, Rocket Pool, người dùng cũng có thể chọn sử dụng dịch vụ từ các sàn giao dịch tập trung uy tín.
Coinbase đang là sàn giao dịch tập trung có số ETH được gửi vào cao nhất, chỉ xếp sau Lido, và chiếm đến 17% thị phần mảng Liquid Staking trên Ethereum.
Tổng kết
Thông qua bài viết này chắc các bạn sẽ phần nào hiểu được khái niệm Liquid Staking. Coin68 hẹn gặp lại các bạn trong các bài viết sau.